Azatlı köyü / Havsa / Edirne

Vaktinde Rum-Gagavuz köyü olup Bulgar kilisesine geçmiş halk oturmaktaydı. Ljubomir Miletić’e göre 1912’de Bulgar kilisesine tâbi 80 âıle 400 nüfusun olduğu kaydedilmiştir. 2. Balkan harbinden sonra halkı Bulgaristana geçmiştir. 1924 itibâriyle tamâmen Slavların oturduğu Çeç bölgesindeki Mǎždel (Milopetra) köyünden Pomaklar iskân edilmiştir. 1913 yılından sonra Haskova, Kırcaali, Razgrad, Drama, ve Selânikten Müslüman gelip köye yerleşmişlerdir. Köyün mühim kısmı Pomaklardan oluşan kesimdir. Köyde iki mezarlık olup ikide cami vardır.. Üzümden imâl edilen hardaliye şırası kışları sevilerek içilir. Toçeta pita, klin ve zelnik gibi Pomak yemekleri bilinir.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Azatl%C4%B1,_Havsa

Azatlı Köyü Kurtuluş Savaşı öncesinde, genellikle bağcılık ile uğraşılan bir Rum köyü iken savaş sonrasında mübadele anlaşması gereğince, köydeki Rumların, Yunanistan’daki Müslümanlar ile değişimi sonucu kuruldu. Daha sonra 1930’lu yıllarda Bulgaristan’ın Razgrad bölgesinden gelen muhacirler de bu köye yerleşti.

Yeni gelen Müslüman çiftçilerin bağcılık yapmayı bilmemelerinden dolayı, köylüler daha önce köyün ana geçim kaynağı olan bağcılığı terk ederek, buğday ayçiçeği gibi tarıma yöneldi. Günümüzde Rumların bağcılık yaptığı bu bağların çok küçük bir kısmında Pamid cinsi şaraplık ve sofralık üzüm yetiştiriliyor.

1960’lı yılların sonuna kadar köyün çevresi tamamen meşe ormanları ile kaplı iken, şu anda bu orman alanları 300 hektara kadar indi. Köyün bugünkü ana geçim kaynağı, buğday ve ayçiçeğinin yanı sıra büyükbaş hayvancılık. Arıcılık da çevre köylere kıyasla gelişmiş durumda.

Kültür

Köyün en meşhur geleneksel yemeği odun ateşinde ‘peçka’ da pişirilerek hazırlanan “kapama” aşıdır.Kapama pirinç ve tavuk etiyle yapılır.Mısır unundan da “kaçamak” yemeği yapılmaktadir.Yazın vazgeçilmez yemeği yaz sebzelerinden hazırlanan ‘manca’dır.Köyün etrafında bolca üzüm bağları vardır.Bu bağlardan elde edilen üzümlerden sadece bu köye has olarak üretilen “hardaliye” şırası vardır.Hardaliye insanları kış geceleri soğuktan korur.Tadı hafif mayhoş ve alkolsüzdür.Ayrıca odun ateşinde sac üzerinde pişirilen çeşitli hamur ürünleri vardır.Bunlardan bazıları TOCETA PİTA(Açma Pide), KLİN(Pirinçli Börek), ZELNİK (Otlu Börek) tir.

Edirne iline 24 km, Havsa ilçesine 17 km uzaklıktadır.Demircili ve Papazdere isimlerinde koruluk ve orman arazisi mevcuttur.

İklim

Köyün iklimi, Trakya Karasal iklimi etki alanı içerisindedir.

https://www.facebook.com/groups/58854828522/

https://www.youtube.com/watch?v=tXxwiwWD5Ro